کد مطلب:5630 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:135
دیدگاه شیعیان
از دیدگاه شیعیان، انتساب عترت علیهم السلام به پیامبرصلی الله علیه وآله، از زمان تولّد ظاهری و پا نهادن آنان به این دنیای مادی نبوده و نیز ارتباط و وابستگی آنان با نبی اكرم صلی الله علیه وآله، محدود به روابط متعارف مادی نمی شود، بلكه طبق صریح روایات و احادیث مختلف و معتبر نبوی، عترت پیامبرعلیهم السلام عبارت از انوار مقدسی هستند كه خلقت آنان، همانند خلقت نبی اكرم صلی الله علیه وآله، سابق بر تمامی خلایق بوده است.
بدین ترتیب كه خداوند، در ابتدای آفرینش و قبل از خلق عرش، لوح، كرسی، قلم، بهشت، دوزخ، آسمان، زمین و هر مخلوق دیگری، انوار پاك چهارده معصوم علیهم السلام را آفرید، و پس از خلق آن انوار مقدس، و به بركت ایشان و به خاطر آنان، موجودات و خلایق دیگر را خلق فرمود.
در واقع، حضرات معصومین علیهم السلام و در رأس آنان پیامبر اكرم صلی الله علیه وآله، برگزیدگان خداوند و والاترین مخلوقات او می باشند كه تمامی كائنات و مخلوقات، به بركت و یُمن وجود آنان لباس وجود و هستی پوشیده اند و خداوند نیز، از رهگذر لطف خویش، آن انوار مقدّس را برای هدایت، دستگیری و نجات بشریت و دعوت او به بندگی خود، در برهه های خاص، و در صورت و شمائل انسانی، تمثّل داده تا در دودمانی از فرزندان هاشم یكی پس از دیگری، پای به عرصه زمین نهاده، آدمیان را به سوی خداوند فراخوانند.
واضح است كه در این نگرش، تقدیس و اكرام عترت پاك پیامبرصلی الله علیه وآله، معنایی دیگر یافته، اساس و مبنایی آسمانی و الهی می پذیرد.
از آن جا كه پیامبراكرم صلی الله علیه وآله بر طبق صریح آیات قرآن، هرگز از روی هوی و هوس سخن نمی راند و ساحت مقدس آن حضرت، از هر كلام گزاف و بیهوده ای مبرّاست، لذا سخنان پیامبراكرم صلی الله علیه وآله از اغراق، غُلوّ و یا زیاده گویی، مطلقاً منزّه است.
خداوند در قرآن می فرماید:
«وَمَا یَنطِقُ عَنِ الْهَوَی - إِنْ هُوَ إِلا وَحْیٌ یُوحَی» [1] ؛ و هرگز (پیامبر) از روی هوای نفس سخن نمی گوید، گفتار او منطبق بر همان وحی است كه بر او نازل شده است.
بنابراین، بیانات نبی اكرم صلی الله علیه وآله راجع به اهل بیت علیهم السلام، از این قاعده مستثنی نبوده و اوصاف و مدایح آن گرامی از دودمان خود، هرگز منبعث از احساسات و عواطف خانوادگی و به لحاظ وابستگی نمی باشد.
پر واضح است كه مدارك و كتب معتبر شیعی، مشحون از بیانات نبی اكرم صلی الله علیه وآله در وصف مقامات والای عترت خود بوده و روایات در این باب، از حد احصاء و شمارش خارج است.
نیز مناسب است به یكی از مشهورترین احادیث نبوی كه در كتب فریقین افزون از حد تواتر نقل گردیده اشاره گردد كه پیامبر اكرم صلی الله علیه وآله فرمود:
انی تارك فیكم الثقلین كتاب الله و عترتی اهل بیتی لن یفترقا حتّی یردا علی الحوض، مَن تمسك بهما فقد نجا و من تخلف عنهما فقد هلك ما ان تمسكتم بهما لن تضلوا ابدا [2] ؛ به درستی كه من دو امانت گران بها در میان شما باقی میگذارم: كتاب خدا و عترتم یعنی اهل بیتم و این دو، هرگز از یكدیگر جدا نمی شوند تا در كنار حوض (كوثر) بر من وارد شوند. هر كس تمسك به آن دو بجوید، البتّه نجات یافته و هر كس از آن دو تخلّف نماید یقیناً هلاك شده است، تا آن گاه كه به آن دو چنگ می زنید، هرگز پس از من گمراه نخواهید شد [3] .
بدین ترتیب كه خداوند، در ابتدای آفرینش و قبل از خلق عرش، لوح، كرسی، قلم، بهشت، دوزخ، آسمان، زمین و هر مخلوق دیگری، انوار پاك چهارده معصوم علیهم السلام را آفرید، و پس از خلق آن انوار مقدس، و به بركت ایشان و به خاطر آنان، موجودات و خلایق دیگر را خلق فرمود.
در واقع، حضرات معصومین علیهم السلام و در رأس آنان پیامبر اكرم صلی الله علیه وآله، برگزیدگان خداوند و والاترین مخلوقات او می باشند كه تمامی كائنات و مخلوقات، به بركت و یُمن وجود آنان لباس وجود و هستی پوشیده اند و خداوند نیز، از رهگذر لطف خویش، آن انوار مقدّس را برای هدایت، دستگیری و نجات بشریت و دعوت او به بندگی خود، در برهه های خاص، و در صورت و شمائل انسانی، تمثّل داده تا در دودمانی از فرزندان هاشم یكی پس از دیگری، پای به عرصه زمین نهاده، آدمیان را به سوی خداوند فراخوانند.
واضح است كه در این نگرش، تقدیس و اكرام عترت پاك پیامبرصلی الله علیه وآله، معنایی دیگر یافته، اساس و مبنایی آسمانی و الهی می پذیرد.
از آن جا كه پیامبراكرم صلی الله علیه وآله بر طبق صریح آیات قرآن، هرگز از روی هوی و هوس سخن نمی راند و ساحت مقدس آن حضرت، از هر كلام گزاف و بیهوده ای مبرّاست، لذا سخنان پیامبراكرم صلی الله علیه وآله از اغراق، غُلوّ و یا زیاده گویی، مطلقاً منزّه است.
خداوند در قرآن می فرماید:
«وَمَا یَنطِقُ عَنِ الْهَوَی - إِنْ هُوَ إِلا وَحْیٌ یُوحَی» [1] ؛ و هرگز (پیامبر) از روی هوای نفس سخن نمی گوید، گفتار او منطبق بر همان وحی است كه بر او نازل شده است.
بنابراین، بیانات نبی اكرم صلی الله علیه وآله راجع به اهل بیت علیهم السلام، از این قاعده مستثنی نبوده و اوصاف و مدایح آن گرامی از دودمان خود، هرگز منبعث از احساسات و عواطف خانوادگی و به لحاظ وابستگی نمی باشد.
پر واضح است كه مدارك و كتب معتبر شیعی، مشحون از بیانات نبی اكرم صلی الله علیه وآله در وصف مقامات والای عترت خود بوده و روایات در این باب، از حد احصاء و شمارش خارج است.
نیز مناسب است به یكی از مشهورترین احادیث نبوی كه در كتب فریقین افزون از حد تواتر نقل گردیده اشاره گردد كه پیامبر اكرم صلی الله علیه وآله فرمود:
انی تارك فیكم الثقلین كتاب الله و عترتی اهل بیتی لن یفترقا حتّی یردا علی الحوض، مَن تمسك بهما فقد نجا و من تخلف عنهما فقد هلك ما ان تمسكتم بهما لن تضلوا ابدا [2] ؛ به درستی كه من دو امانت گران بها در میان شما باقی میگذارم: كتاب خدا و عترتم یعنی اهل بیتم و این دو، هرگز از یكدیگر جدا نمی شوند تا در كنار حوض (كوثر) بر من وارد شوند. هر كس تمسك به آن دو بجوید، البتّه نجات یافته و هر كس از آن دو تخلّف نماید یقیناً هلاك شده است، تا آن گاه كه به آن دو چنگ می زنید، هرگز پس از من گمراه نخواهید شد [3] .
[1] نجم(53) آيات 3- 4.
[2] اين حديث علاوه بر اين كه در كتب شيعي، فوق تواتر نقل گرديده، در كتب مشهور اهل سنت نيز از مرز تواتر گذشته است و به كرّات نقل گرديده كه از آن جمله اند : صحيح مسلم، ج7، ص122؛ صحيح ترمذي، ج2، ص307؛ مسند احمد بن حنبل، ج3، ص14 و 17.
[3] روايت فوق آن چنان گوياست كه نياز به هيچ توضيحي ذيل آن نيست.
در اين حديث صراحتاً بيان شده كه تنها راه نجات، تمسك به قرآن و عترت پيامبر است و تخلف از آن ها، برابر با هلاكت مي باشد. هم چنين در حديث مشهور ديگري كه در مورد جايگاه رفيع عترت از پيامبر اكرم صلي الله عليه وآله نقل شده، آن حضرت چنين مي فرمايند: «انما مثل اهل بيتي فيكم كمثل سفينه نوح من ركبها نجا و من تخلف عنها هلك».
اين حديث نيز از طرق متعدد و از منابع مختلف در كتب فريقين نقل گرديده كه از آن جمله اند: صحيح مسلم بن حجاج، مسند احمد بن حنبل، نهايه ابن اثير.
جز اين نيست كه مَثَل اهل بيت من در ميان شما همانند كشتي نوح است كه هر كس بر آن سوار شد، نجات يافت و هر كس از در آمدن به آن سر باز زد، هلاك گرديد مي دانيم كه كشتي نوح سمبل نجات بخشي و راهنمايي پيروان نوح، علي نبيّنا و آله و عليه السّلام، بوده است و در حديث فوق، نبي اكرم صلي الله عليه وآله، اتّباع و پيروي از اهل بيت خود را شرط نجات دانسته و تخلّف از آن را مساوي هلاكت شمرده اند. اقتباس از پيامبر الهي، عترت الهي، علي لطفي با تصرف و تلخيص.